ཆབ་སྲིད་ཐད་བློས་འཁེལ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཐད་ཐོས་བསམ་ཟབ་པ། སྤྱོད་ལམ་ཐད་དམངས་མགུ་བ། འགག་རྩའི་དུས་སུ་ནུས་པ་ཐོན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་མི་སྣ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།
ཆབ་མདོ་གྲོང་ཁྱེར་རི་བོ་ཆེ་དགོན་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ། འཕགས་མཆོག་སྐལ་བཟང་ཉི་མ།
བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ནི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལ་གནང་བའི་མཛུབ་སྟོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལས་རིགས་ཀྱི་ལས་འགན་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཀྱང་རེད། གུས་པས་རང་དགོན་པའི་གྲྭ་དམངས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ། ཏང་དང་སྲིད་གཞུང་ལ་བློ་དཀར་སེམས་དཀར་དང་། བློ་ཁ་གཅིག་ཕྱོགས། བསམ་སྦྱོར་གཅིག་མཐུན་བཅས་བྱས་ནས། དགོན་པའི་བྱ་བ་ཁག་ཧུར་བརྩོན་ཆེན་པོས་དོན་འཁྱོལ་དང་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བཞིན་ཡོད། ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། རང་ཉིད་ཀྱིས་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་རབ་དང་རིམ་པའི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་ཡག་པོ་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས་ཡག་པོ། དོན་འཁྱོལ་ཡག་པོ་བཅས་བྱས་ཏེ། དགོན་སྡེའི་གྲྭ་དམངས་ལ་ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་བ། ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་བཅས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས་པའི་སློབ་གསོ་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ནུས་ལྡན་འགོ་ཁྲིད་འོག “འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོར་དམ་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་གཙོ་རྐང་དུ་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་དྲིལ་བསྒྲགས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ། བོད་གསར་རྙིང་བསྡུར་བ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་ནས། དགོན་སྡེའི་གྲྭ་དམངས་ཀྱིས་རྩ་ཁྲིམས་དང་། ཉེས་ཁྲིམས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་བཅའ་ཁྲིམས་སོགས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལ་སློབ་སྦྱོང་ནན་ཏན་བྱེད་པར་སློབ་གསོ་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་པ་མ་ཟད། རང་རྟོགས་ངང་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་གྲགས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་རྒྱལ་ཁབ་གཙོ་ཆེ་ཞིང་། འདུལ་ཁྲིམས་ལས་རྒྱལ་ཁྲིམས་གཙོ་ཆེ་བ། ཆོས་དམངས་ནི་ཐོག་མར་སྤྱི་དམངས་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་བཙུགས་ཡོད། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དོན་ཆེན་ཐད། ང་ཚོས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཏཱ་ལ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་དང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱི་མེས་རྒྱལ་ཁ་ཕྲལ་གཏོང་བ་དང་བོད་ཕུང་ཆོས་དཀྲུགས་ཀྱི་ལོག་སྤྱོད་ངོ་བོར་ངོས་འཛིན་གསལ་པོ་བྱུང་ཡོད།
བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྐྱོན་བྲལ་ངང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པར་ང་ཚོ་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་མི་སྣས་སྒྲིག་བཀུར་ཁྲིམས་སྲུང་དང་། གཞུང་དྲང་ཡིད་རྟོན། ཆོས་ལུགས་ནན་སྐྱོང་། རང་གཅུན་ནན་པོ་བཅས་བྱེད་དགོས། དགོན་པའི་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་འདུལ་བ་གཙུག་ཏུ་བཀུར་ནས་ཆོས་ལུགས་ནན་པོས་སྐྱོང་རྒྱུ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཐོག དགོན་པའི་གྲྭ་དམངས་རྣམས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྱོད་གཙང་དང་བབ་ཆགས་གྲོན་ཆུང་གི་སྲོལ་བཟང་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་བཏང་སྟེ། ཧམ་ཟ་རྒྱས་སྤྲོས་དང་རྒྱས་གཤོམ་དང་དོད་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་སྲོལ་ངན་ལ་བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། གྲྭ་དམངས་རྣམས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་རང་ཁ་རང་གཅུན་དང“འདུ་ཤེས་གསུམ”ཟབ་ཏུ་བཏང་ཡོད། རང་བཤེར་དང་ཕན་ཚུན་ཞིབ་བཤེར་སོགས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་བརྒྱུད། གྲྭ་དམངས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་པོ་ཡོང་བར་བྱས་ཡོད། ང་ཚོས་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་26གྲབས་གསོག་བྱས་ཏེ། དགོན་སྡེར་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་འཛུགས་པའི་སློབ་གསོའི་རྟེན་གཞི་བསྐྲུན་ནས་བོད་ཀྱི་རླབས་ཆེན་འཕོ་འགྱུར་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་མི་སེམས་འགུལ་བའི་གཏམ་རྒྱུད། རྒྱལ་གཅེས་སྔོན་ཐོན་གྱི་བྱས་རྗེས་བཅས་གཅིག་སྡུད་ཐོག་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པ་དང་འབྲེལ། གྲྭ་དམངས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་སློབ་སྦྱོང་དང་ལྟ་སྐོར་ཡང་བྱས་ཡོད། 2023ལོར་རང་དགོན་སྡེར་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་རིམ་པའི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་དཔེ་སྟོན་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡུལ་གྱི་མཚན་སྙན་ཐོབ་ཡོད།
རིམ་ཁག་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཤུགས་ཆེའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག རང་དགོན་པས་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ཚད་གཞིར་བྱས་ཏེ། ནང་ཁུལ་གྱི་དོ་དམ་ལམ་སྲོལ་ཟམ་མི་ཆད་པར་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་བས། རང་ངོས་དོ་དམ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བའི་ནུས་པ་སྔར་བས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད། ཁྲིམས་ལྟར་དོ་དམ་བྱེད་པར་དམིགས་ནས《ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག》སོགས་ཁྲིམས་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་གོ་སྐབས་སུ་བཟུང་སྟེ། རང་རྟོགས་ངང་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་གྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡོད། རང་དགོན་པས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བརྟན་ལྷིང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་དེ་གཙོ་གནད་ལས་འགན་དུ་བརྩིས་ནས། དམངས་གཙོ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མིས《དགོན་སྡེའི་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲིའི་ཡི་གེ》རང་འགུལ་ངང་བཞག་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་བྱ་ཐབས་ཁག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ནང་རང་འགུལ་ངང་ཞུགས་པ། བརྟན་ལྷིང་སྲུང་སྐྱོང་ལ་དམིགས་ནས་ནུས་པ་ཧུར་ཐག་བཏོན་ཡོད། རང་འགུལ་གྱིས་ཆོས་དད་མང་ཚོགས་ལ་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོའི་ཁྲོད་དུ་ཞེ་སྡང་གི་སྲོལ་ངན་གཏན་འགོག་དང་རྒྱས་སྤྲོས་ལོངས་སྤྱོད་ཇེ་ཉུང་དུ་གཏོང་དགོས་པའི་སློབ་གསོ་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པ་མ་ཟད། དགོན་སྡེའི་དོ་དམ་སྲོལ་ཡིག་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས། རང་འགུལ་ངང་དགོན་སྡེས་མང་ཚོགས་ས་ནས་དབྱར་རྩྭ་དགུན་འབུ་བསོད་སྙོམས་སུ་གཏན་ནས་ལེན་མི་ཆོག་པ་དང་། དགོན་སྡེས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཕྱུགས་རིགས་ཞལ་འདེབས་དང་ལེན་གཏན་ནས་བྱེད་མི་ཆོག་པ། དགོན་སྡེས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངལ་ནུས་དང་ལེན་བྱས་ཏེ་དགོན་སྡེའི་ཉམས་གསོ་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ནང་ཞུགས་སུ་འཇུག་མི་ཆོག་པ་བཅས་དགོན་སྡེའི་སྒྲིག་སྲོལ་ནང་བཅུག་ཡོད་པ་རེད། མེ་ཟོན་བདེ་འཇགས་དང་། རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ། འཕྲོད་བསྟེན་རིམས་འགོག་སོགས་རྒྱུན་གཏན་གྱི་དོ་དམ་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པར་དམིགས་ནས། དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་དང་། ཁོངས་གཏོགས་ཤང་དང་གྲོང་ཚོ་བཅས་ལ་གཞོགས་འདེགས་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ། དགོན་ཕན་གྲྭ་ཕན་གྱི་སྲིད་ཇུས་ཁག་དོན་འཁྱོལ་ཞིབ་ཚགས་ཡོང་བར་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད།
རིམ་ཁག་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་སྲ་ཞིང་བརྟན་པའི་འགོ་ཁྲིད་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་གྱི་མཛུབ་སྟོན་འོག རང་དགོན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དངོས་ལ་གཞིགས་ཏེ། 2024ལོར་རང་ཉིད་ལ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་དཔེ་བཟང་མི་སྒེར་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་མཚན་སྙན་ཐོབ་ཅིང་། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྐུ་ངོ་མས་བྱམས་བརྩེའི་མཇལ་འཕྲད་གནང་བས། དེ་ནི་ང་མི་སྒེར་ལ་མཚོན་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ། རི་བོ་ཆེ་དགོན་གྱིས་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་ཏང་ལ་དགའ་ཞེན་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་དགའ་ཞེན། ཆོས་ལ་དགའ་ཞེན་བཅས་བྱེད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོར་ཁས་ལེན་དང་གདེང་འཇོག་གང་ལེགས་གནང་བ་ཞིག་ཀྱང་རེད། སླད་ཕྱིན་ང་ཚོས་གཟི་བརྗིད་དེ་འགོ་འཛུགས་ས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས་ཏེ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་མཆོག་གི་མངགས་བཅོལ་ཟབ་མོ་དང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་ཀྱི་བླང་བྱ། དེ་བཞིན་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་མཆོག་གི་གསུང་བཤད་བཅས་ཀྱི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་། བཟང་པོ་བཞི་ལྡན་གྱི་གྲྭ་བཙུན་བརྩོན་ལེན་ཧུར་ཐག་བྱས་ནས། “དོན་ཆེན་བཞི”དང་“འཛུགས་གཏོད་བཞིར”ནུས་པ་ཧུར་ཐག་བཏོན་ཐོག ཆབ་སྲིད་ཐད་བློས་འཁེལ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཐད་ཐོས་བསམ་ཟབ་པ། སྤྱོད་ལམ་ཐད་དམངས་མགུ་བ། འགག་རྩའི་དུས་སུ་ནུས་པ་ཐོན་པའི་ཆོས་ཕྱོགས་མི་སྣ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན།
མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ་བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གི་ཡིན།
ནག་ཆུ་གྲོང་ཁྱེར་ཙན་དན་དགོན། ངག་དབང་འཇིགས་བྲལ།
2022ལོར་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཁྱབ་ཁོངས་སུ“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་སྤེལ་བ་ནས་བཟུང་། ཙན་དན་དགོན་གྱི་རྒྱ་ཆེའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོའི་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་ཤིང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་འདུ་ཤེས། ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་འདུ་ཤེས་བཅས་ནི་དགེ་འདུན་པ་ཚང་མར་ངེས་པར་དུ་ལྡན་དགོས་པའི་གཞི་རྩའི་གོ་རྟོགས་དང་། མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ་ལག་ལེན་བསྟར་བའི་དོན་དངོས་ཀྱི་བླང་བྱ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་འཚམ་མཐུན་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་འགན་སྲུང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་བཅས་ཀྱི་ངོས་འཛིན་གཏིང་ཟབ་བྱུང་སོང་། “འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་བ་བརྒྱུད། ཙན་དན་དགོན་པའི་རྒྱ་ཆེའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏང་གི་བཀའ་ལ་ཉན་པ་དང་། ཏང་གི་བཀའ་དྲིན་ཚོར་བ། ཏང་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་བཅས་ཀྱི་ཆོད་སེམས་སྔར་བས་བརྟན་དུ་ཕྱིན་པ་དང་། བསམ་བློའི་ཐད་ཁ་ཕྱོགས་མི་འཛོལ་བ་དང་། གཏམ་སྤྱོད་ཐད་ཚད་བརྒལ་མི་བྱེད་པ། ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་ནན་པོ་བྱས་ཏེ། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏན་འབེབས་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་གྱི་ཡོད། བླང་དོར་གྱི་ཆ་ལ་མགོ་རྨོངས་པའི་མི་དང་མགོ་རྨོངས་པའི་ལས་གཏན་ནས་བྱེད་ཀྱི་མེད།
ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། རང་འགུལ་ངང“འདུ་ཤེས་གསུམ” གྱི་སློབ་གསོའི་དྲིལ་བསྒྲགས་པའི་འགན་ཁུར་བ་དང་ལག་ལེན་པ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སྐད་ཆ་ཤོད་སྟངས་དང་གསུང་རབ་དཔེ་ཁྲིད་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཐབས་ཤེས་སྤྱད་དེ་དགེ་འདུན་པར་སློབ་གསོ་རྒྱག་གི་ཡོད། དེ་ཡང“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོ་སྤེལ་དགོས་དོན་གང་ཡིན་པ་དང་། “འདུ་ཤེས་གསུམ”ནི་ཅི་ཞིག་ཡིན་པ། “འདུ་ཤེས་གསུམ”ལག་ལེན་ཇི་ལྟར་བསྟར་ཚུལ་བཅས་ཀྱི་སྐོར་དྲིལ་བསྒྲགས་གཏིང་ཟབ་བྱས་པ་ཡིན། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱིས“རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་། སྒྲིག་བཀུར་ཁྲིམས་སྲུང་། སྡིག་སྤོང་དགེ་སྒྲུབ། ཞི་མཐུན་གོང་བཀུར། ཞི་བདེར་རེ་སྨོན”བཅས་བྱེད་པའི་སྲོལ་རྒྱུན་བཟང་པོ་དར་སྤེལ་བཏང་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་འཛུགས་པ་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་དུ་བཏང་བ། རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་བརྩེ་སེམས་ཟབ་ཏུ་བཏང་བ། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་ལ་བརྩི་བཀུར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞུས་པ། སྔོན་ལ་སྤྱི་དམངས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་དགེ་འདུན་པ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་པའི་སྐོར་ཁ་གསལ་བརྗོད་པ། དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་པ་ཐུབ་པའི་དབང་པོས་བསྩལ་བའི། “སྡིག་པ་ཅི་ཡང་མི་བྱ་ཞིང་། །དགེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་སྤྱད། །རང་གི་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་འདུལ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ཡིན། །”ཞེས་པའི་བཀའ་ལ་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་བྱེད་དགོས་པའི་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བས་སྣེ་ཁྲིད་བྱས་ཤིང་། དུས་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་བཟང་དར་སྤེལ་ཧུར་ཐག་བཏང་ཐོག ལུགས་རྙིང་སྲོལ་ངན་དོར་བ་དང་། བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་རྨོངས་དད་བསམ་བློར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བཀག་འགོག་བྱེད་པ། གོམས་སྲོལ་ངན་པར་འགྱུར་ལྡོག་དང་། གྲོན་ཆུང་བསྲི་ཚགས་བྱེད་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཧུར་ཐག་བྱས་ཡོད། “དགོན་སྡེར་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྱབ་གདལ”དང“རྒྱལ་དར་བསྒྲེངས་ནས་རྒྱལ་གླུ་ལེན་ཞིང་རྒྱལ་དར་འོག་ཏུ་གཏམ་བཤད་སྤེལ་བའི”བྱེད་སྒོ་སོགས་ལ་ཧུར་ཐག་ཞུགས་པ་དང་། རང་གིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ《རྩ་ཁྲིམས》དང《ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྲོལ་ཡིག》 《བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་དོ་དམ་བྱ་ཐབས》སོགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ། དགོན་པའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བ་དགེ་རྒན་དུ་འཛིན་རྒྱུའི་སློབ་གསོ་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་པ་དང་། “རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ལ་བཀུར་ཞིང་། འདུལ་བའི་ཁྲིམས་ལས་མི་འགལ་བ”བྱེད་པའི་བསླབ་བྱ་ཡིད་ལ་བཟུང་སྟེ། རང་གིས་རང་ལ་དོ་དམ་དང་། རང་གིས་རང་ལ་སློབ་གསོ། རང་གིས་རང་ལ་གཅུན་འདོམས་བཅས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་བ། ཁྲིམས་ལྟར་དགོན་པ་སྐྱོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ནན་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་ཞི་དུལ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན། མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་བཅས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོར་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ཡོད།
ཙན་དན་དགོན་པའི་རྒྱ་ཆེའི་དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་མཆོག་གིས་བསྩལ་བའི“ཆབ་སྲིད་ཐད་བློས་འཁེལ་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ཐད་ཐོས་བསམ་ཟབ་པ། ཀུན་སྤྱོད་ཐད་དམངས་མགུ་བ། འགག་རྩའི་དུས་སུ་ནུས་པ་ཐོན་པ”བཅས་དགོས་པའི་སློབ་སྟོན་ཟབ་མོ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་ཏེ། “ཚད་གཞི་བཞི”ལ་བརྩི་བཀུར་དང“བཟང་པོ་བཞི་ལྡན་གྱི་གྲྭ་བཙུན”བརྩོན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་དེ་བསམ་བློའི་ཕྱོགས་སྟོན་དང་། བྱ་སྤྱོད་ཀྱི་ཚད་གཞི། འབད་བརྩོན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་བཅས་སུ་བརྩི་རྒྱུ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཡོད། ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། དགེ་འདུན་པ་ཚོར“གཏན་འཁེལ་གཉིས”ལ་བརྩི་བཀུར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཞུ་བ་དང“སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཐུབ་པར་ཁྲིད་སྟོན་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ། རང་རྟོགས་ངང་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྲོག་ཤིང་གནས་བབ་སེམས་སུ་བརྟན་པོར་བཅངས་ནས། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་བསམ་སྤྱོད་གཅིག་མཐུན་དང་། བློ་ཁ་གཅིག་ཕྱོགས། བསམ་སྦྱོར་གཅིག་མཚུངས་བཅས་བྱས་ཡོད། དགེ་འདུན་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་འགུལ་ངང་དབུལ་སྒྲོལ་འགག་སྒྲོལ་དང་གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་རམ་བྱེད་པར་ཁྲིད་སྟོན་ཧུར་ཐག་བྱས་ཏེ། སྤྱི་དམངས་ཀྱི་འོས་འགན་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་ཧུར་ཐག་ཁུར་ཡོད། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་སྐྱེ་ཁམས་ཤེས་དཔལ་གྱི་དགོངས་པ་ལག་ལེན་གཏིང་ཟབ་བསྟར་ཏེ། དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཚོར་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་དང་བདེ་འཇགས་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུ་བསང་འབུལ་བ་དང་། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་ཚེ་ཐར་གཏོང་བ་དང་རླུང་དར་འཛུགས་པ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་ལུགས་མཐུན་བྱེད་པ་བཅས་ལ་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ། རང་བྱུང་ཐོན་ཁུངས་ལ་གྲོན་ཆུང་དང་། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོང་། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་བོད་ལྗོངས་འཛུགས་སྐྲུན་བཅས་བྱ་ཆེད་སྟོབས་ཤུགས་སྐྱེས་སུ་འབུལ་དགོས་པའི་སློབ་གསོ་བརྒྱབ་ཡོད། ཏཱ་ལ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་དང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་ཀྱི་ལོག་སྤྱོད་ངོ་བོར་ཐེར་འདོན་དང་དགག་རྒྱག་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། རང་རྟོགས་ངང་ཏཱ་ལ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་དང་ཏཱ་ལའི་རུ་ཚོགས་དང་དབྱེ་མཚམས་གསལ་པོ་ཕྱེ་ནས། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་། མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་ལ་སྲུང་སྐྱོང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ། དགོན་སྡེའི་རྒྱུན་མཐུད་ཞི་མཐུན་བརྟན་ལྷིང་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་གི་ཡིན།
ཕྱིས་འབྱུང་། ང་ཚོས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མཐའ་འཁོར་དུ་སྔར་བས་མཐུན་སྒྲིལ་དམ་ཟབ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་བཀའ་སློབ་དང་མངགས་བཅོལ་ཟབ་མོ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་བློ་ལ་བརྟན་པོར་ངེས་ཐོག “འདུ་ཤེས་གསུམ”ལག་ལེན་ནན་ཏན་བསྟར་ཏེ། དགོན་སྡེ་ཞི་མཐུན་དང་། བསྟན་དོན་ལམ་ལྷོངས། ཆོས་ལུགས་འཆམ་མཐུན་བཅས་ཡོང་བར་ནུས་པ་ཧུར་ཐག་འདོན་གྱི་ཡིན།
མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་དགོན་སྡེ་ཡུན་རིང་
བདེ་འཁོད་ཡོང་བར་ལེགས་སྐྱེས་ཧུར་ཐག་འབུལ་གྱི་ཡིན།
ལྗོངས་ཏང་ཨུད་དང་སྲིད་གཞུང་གི་ཚད་མཐོའི་མཐོང་ཆེན་དང་། རིམ་ཁག་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ནོར་སྲིད་སྡེ་ཚན་གྱི་མཛུབ་ཁྲིད་འོག 2021ལོར་རང་དགོན་སྡེའི་ནོར་ཁྲལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་གྱི་ལས་འགན་ཁག་ལེགས་འགྲུབ་བྱུང་ཡོད། དགོན་སྡེའི་ནོར་ཁྲལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལས་དོན་མ་སྤེལ་གོང་། ནོར་དོན་དོ་དམ་ཚད་ལྡན་མེད་པ་དང་། འགྲོ་སོང་གཏོང་ཡོང་གི་དངུལ་སྨར་ཚང་མ་མི་སྒེར་གྱིས་ཉར་ཚགས་བྱས་པས། བཙུན་མ་བྱིངས་ཀྱིས་ལོ་མཇུག་ཏུ་འགྲོ་སོང་གཏོང་ཡོང་གི་ཁ་གྲངས་ཙམ་ལས་ཞིབ་ཕྲའི་གནས་ཚུལ་ལ་རྒྱུས་མངའ་དེ་ཙམ་ཡོང་གི་མེད་ལ། ནོར་དོན་དོ་དམ་ལ་ལྟ་སྐུལ་མི་འདང་བ་དང་། ལམ་ལུགས་ཀྱི་འགན་ལེན་མེད་པ། རང་མོས་ཀྱི་ཤན་ཆེ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཡོད། དགོན་སྡེའི་ནོར་ཁྲལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལས་དོན་སྤེལ་བ་བརྒྱུད། དམངས་གཙོའི་འདེམས་བསྐོ་བྱས་ནས་དགོན་སྡེའི་ཁྲིམས་ཚབ་མི་སྣ་གཏན་འཁེལ་བྱུང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་ཀའི་ཞབས་ཞུའི་སྟེགས་བུའི་ཐོག་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཡིད་རྟོན་ཚབ་རྟགས་རེ་ཞུ་བྱེད་པ། ཁྲིམས་མི་ཐོ་འགོད་བྱེད་པ། དགོན་སྡེའི་སྤྱི་པའི་རྩིས་ཐོ་གསར་དུ་བཀོད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ལ། དགོན་སྡེའི་ནོར་དོན་ཡོངས་བསྒྲགས་དང་འགྲོ་སོང་གཏོང་ཡོང་དོ་དམ། དངུལ་སྨར་དོ་དམ། ནོར་དོན་རྩིས་སྤྲོད་སོགས་ལམ་ལུགས་ཁག་11གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས། དགོན་སྡེའི་དངུལ་སྨར་ཡོང་འབབ་སྤྱི་པའི་རྩིས་ཐོའི་ནང་བཅུག་པ་དང་། འགྲོ་སོང་གཏོང་ཡོང་ཚང་མ་ནོར་དོན་དོ་དམ་ལམ་ལུགས་གཞིར་བཟུང་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་བྱས་ཡོད་ལ། གཏོང་སྒོ་འབོར་ཆེན་རྣམས་དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་གཙོ་འགན་མི་སྣའི་ཆོག་མཆན་བརྒྱུད་དགོས་པའི་འགྲོ་ལུགས་གཉེར་ཡོད། ལྷག་པར་དུ། དགོན་སྡེའི་ནོར་དོན་གཏོང་ཡོང་དུས་ཐོག་ཏུ་ཡོངས་བསྒྲགས་བྱས་ཏེ། བཙུན་མ་ཚང་མས་དགོན་སྡེའི་དངུལ་གང་ནས་ཡོང་བ་དང་གང་དུ་སྤྱད་མིན་གསལ་པོར་ཤེས་པས། སེམས་ནང་དོགས་གཞི་མེད་པར་གྱུར་ཡོད། དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས། དགོན་སྡེ་དང་བཙུན་མ་རྣམས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་འགན་སྲུང་གང་ལེགས་ཐུབ་པ་དང་། དགོན་སྡེའི་མཁན་པོ་དང་འགན་འཁུར་མི་སྣ། ལྷག་པར་དུ་རྩིས་གཉེར་བཅས་དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་འགོ་ཁྲིད་འོག་དང་བཙུན་མ་ཡོངས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་འོག དགོན་སྡེའི་ནོར་དོན་ལས་དོན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་བཞིན་པ་ང་རང་ལ་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོ་བྱུང་།
ཕྱིན་ཆད། ང་ཚོས་ཧྲུའུ་ཅི་ཝང་ཅུན་ཀྲེང་གི་གསུང་བཤད་ཀྱི་དགོངས་དོན་སློབ་སྦྱོང་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ། མུ་མཐུད་རྒྱལ་གཅེས་ཆོས་གཅེས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་སྒྲིག་སྲོལ་གྱི་འདུ་ཤེས་རྒྱུན་འཁྱོངས་ཀྱིས་དགོན་སྡེའི་ནོར་ཁྲལ་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལས་དོན་ལ་རང་འགུལ་ངང་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་བཏང་ཐོག ནོར་ཁྲལ་གྱི་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་ལས་དོན་དེ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། ལས་དོན་དེ་ནི་རང་ཁ་རང་གཅུན་དང་རང་ཉིད་ལ་ཞབས་འདེགས། རང་ཉིད་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པར་ཕན་འབྲས་དངོས་ཐོབ་པའི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ལ་བརྩི་གི་ཡོད།
དུས་མཚུངས། ཆོས་ཕྱོགས་ལས་རིགས་ཀྱི“འདུ་ཤེས་གསུམ”གྱི་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོའི་རེ་བ་ཁག་དོན་འཁྱོལ་ནན་ཏན་བྱས་ཏེ། བཟང་པོ་བཞི་ལྡན་གྱི་གྲྭ་བཙུན་དང་སྲོལ་བཟང་ལྔ་དར་སྤེལ་གཏོང་བའི་བླང་བྱ་བཞིན་མུ་མཐུད་འབད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡིན། གུས་མོ་རང་ཉིད་དགོན་སྡེ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཁོངས་མི་ཞིག་གི་ངོས་ནས། ཏཱ་ལ་སྐྱེ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་ལོག་སྤྱོད་ཀྱི་ངོ་བོར་ཐེར་འདོན་དང་དགག་རྒྱག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་པ་དང་། དགོན་སྡེའི་བཙུན་མ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ། ཁ་ཕྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས། མེས་རྒྱལ་གོང་བུ་གཅིག་གྱུར་དང་མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་། དགོན་སྡེ་ཡུན་རིང་བདེ་འཁོད་ཡོང་བར་འགན་ལེན། ཆོས་ལུགས་ཞི་དུལ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན། མི་རིགས་འཆམ་མཐུན་བཅས་ཡོང་བར་ལེགས་སྐྱེས་ཧུར་ཐག་འབུལ་གྱི་ཡིན།