■ ཐཱན་གཅོག་དང་། སྦགས་འཕྲི། ལྗང་སྐྱེད། འཕར་སྣོན་བཅས་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལྗང་མདོག་རིགས་སྒྱུར་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས།
ཚེས་5ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་ནང་ད་ལོའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་འགན་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྐབས་བསྟན་དོན། ཐཱན་གཅོག་དང་། སྦགས་འཕྲི། ལྗང་སྐྱེད། འཕར་སྣོན་བཅས་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལྗང་མདོག་རིགས་སྒྱུར་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་སྒྲིག་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་སྔར་ལས་ཟབ་སྤེལ་དང་། ཐོན་ལས་གྲུབ་ཚུལ་ལེགས་སྒྲིག སྦགས་བཙོག་བཅོས་སྐྱོང་། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་བ་བཅས་ལ་གཅིག་འདོམས་བྱས་ནས། སྐྱེ་ཁམས་སྔོན་ལ་འཇོག་པ་དང་། གྲོན་ཆུང་ལེགས་བསྡུས་ཞིབ་གཉེར། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་བཅས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
སྦགས་བཙོག་འགོག་བཅོས་དང་སྐྱེ་ཁམས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། གནམ་སྔོན་པོ་དང་། ཆུ་དྭངས་མོ། ས་གཙང་མ་བཅས་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་དམག་འཐབ་ལ་རྒྱུད་མཐུད་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏིང་ཟབ་གཏོང་དགོས། སྲ་གཟུགས་ཟོག་རོ་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་འཆར་གཞི་བཟོས་ནས། སྦགས་བཙོག་དངོས་རྫས་གསར་པ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་བཅོས་སྐྱོང་དང་ཁོར་ཡུག་གི་ཉེན་ཁར་ལྟ་འདོམས་བྱེད་པར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ཁུལ་དབྱེ་ལྟ་འདོམས་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། རི་ཆུ་ནགས་ཞིང་དང་མཚེའུ་རྩྭ་བྱེ་བཅས་གཞི་གཅིག་ཅན་དུ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་མ་ལག་ལྡན་པའི་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོབ་ཁུལ་གྱི་མ་ལག་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། “བྱང་གསུམ”ལས་གྲྭའི་མཚོན་རྟགས་རང་བཞིན་གྱི་གཡུལ་འགྱེད་ལ་གྲུབ་འབྲས་གལ་ཆེན་ཐོབ་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྐྱེ་དངོས་སྣ་མང་རང་བཞིན་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་ལས་གྲྭ་གནད་ཆེན་ལག་ལེན་བསྟར་བ་དང་། འབྲི་ཆུར་ལོ་བཅུའི་རིང་ཉ་རྒྱ་སྡོམ་རྒྱུར་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྐྱེ་ཁམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་གུན་གསབ་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཐོན་རྫས་ཀྱི་རིན་ཐང་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་ཀྲུང་གོའི་སྔོན་སྐྱོད་ཁུལ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་བཏང་ནས་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོར་བཅངས་པའི་རེ་སྒུག་གསར་པ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐོང་དགོས།
ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་གི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་དང་ཚད་གཞིའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་ཐོན་ལས་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བའི་སྐྱེ་ཁམས་སྐྲུན་དགོས། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་སྔོན་ཐོན་ལག་རྩལ་གྱི་དཔེ་སྟོན་ལས་གྲྭ་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱེད་པ་དང་། ལྗང་མདོག་བཟོ་བཀོད་སོགས་འཕར་གཞི་གསར་པ་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ཐོན་ཁུངས་བསྡོམས་འབོར་དོ་དམ་དང་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གྲོན་ཆུང་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ནུས་ཁུངས་དང་ཆུ་བེད་སྤྱོད་བྱེད་མཁན་སྡེ་ཚན་གཙོ་བོའི་ནུས་ཁུངས་དང་ཆུ་གྲོན་ཆུང་ལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ནུས་ཁུངས་ཟད་གྲོན་ཆེ་བའི་ལས་གཞིར་ལྟ་འདོམས་ནུས་ལྡན་དང་ཕན་འབྲས་ཐོན་པར་བྱེད་དགོས། བེད་མེད་དངོས་པོ་རེས་འཁོར་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། བསྐྱར་སྐྱེའི་རྒྱུ་ཆ་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་ཁྱབ་གདལ་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས། ལྗང་མདོག་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་སྐུལ་ལྕག་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ལྗང་མདོག་ཐཱན་ཉུང་གི་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྟངས་དང་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་ཆགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།
ཐཱན་རྩེར་སོན་དང་ཐཱན་སྙོམ་སྦྱོར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་དང་བརྟན་པོ་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཐཱན་རྩེར་སོན་ཚོད་ལྟ་བྱེད་གནས་ཁག་ཐེངས་གཉིས་པ་ཏན་ཏིག་གིས་སྤེལ་བ་དང་། ཐཱན་འབུད་ཚད་ཀླད་ཀོར་ཡིན་པའི་གླིང་ཁུལ་དང་ཐཱན་འབུད་ཚད་ཀླད་ཀོར་ཡིན་པའི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་ཅིག་འཛུགས་དགོས། ཐཱན་འབུད་གཏོང་ལ་ཚོད་འཛིན་གཉིས་ལྡན་གྱི་ལམ་ལུགས་མ་ལག་གང་མགྱོགས་འཛུགས་པ་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཐཱན་འབུད་གཏོང་བྱེད་དབང་གི་ཉོ་ཚོང་ཁྲོམ་རའི་ལས་རིགས་ཀྱི་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཐཱན་འབུད་གཏོང་གི་བསྡོམས་རྩིས་རྩིས་བཤེར་སྤེལ་བ་དང་། ཐོན་རྫས་ཀྱི་ཐཱན་རྗེས་ཤུལ་དོ་དམ་མ་ལག་དང་ཐཱན་གྱི་མཚོན་རྟགས་དཔང་བདེན་ར་སྤྲོད་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་བཙུགས་ཏེ། ལྗང་མདོག་ཉོ་ཚོང་གི་བཀག་རྒྱ་ལ་ཁ་གཏད་ཧུར་ཐག་འཇལ་དགོས། “ཐང་རྒོད་དང་། བྱེ་ཐང་། མྱ་ངམ་ཐང”བཅས་ཀྱི་ནུས་ཁུངས་གསར་པའི་རྟེན་གཞི་འཛུགས་སྐྲུན་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། མཚོ་ཐོག་གི་རླུང་ཤུགས་གློག་འདོན་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ། རང་སར་བསྡུ་འཛད་དང་ཕྱིར་སྐྱེལ་བགྲོད་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་གཅིག་འདོམས་བཅས་བྱེད་དགོས། སོལ་གློག་ཐཱན་ཉུང་ཅན་དུ་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པའི་ཚོད་ལྟ་དང་དཔེ་སྟོན་སྤེལ་དགོས། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་སྡེབ་གཅིག་གི་ལས་གྲྭ་གནད་ཆེན་འཆར་འགོད་བྱས་ནས། གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་ཁོར་ཡུག་དང་གནམ་གཤིས་བཅོས་སྐྱོང་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་པ་དང་དེར་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས།
■ དམངས་འཚོར་འགན་སྲུང་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
ཚེས་5ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་ནང་ད་ལོའི་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་འགན་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྐབས་བསྟན་དོན། དམངས་འཚོར་འགན་སྲུང་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཀུན་ཕན་རང་བཞིན་དང་། རྨང་གཞིའི་རང་བཞིན། མཐའ་སྐྱོར་རང་བཞིན་བཅས་ཀྱི་དམངས་འཚོ་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། སྤྱི་པའི་ཞབས་ཞུ་དང་སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་བརྟན་པོ་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་ཞི་མཐུན་དང་བརྟན་བརླིང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཐོབ་སྣང་དང་། སྐྱིད་སྣང་། བདེ་འཇགས་ཚོར་སྣང་བཅས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།
ལས་ཞུགས་བརྟན་པོ་དང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བའི་ཤུགས་ཚད་སྔར་ལས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ལས་ཞུགས་ནི་དམངས་འཚོའི་རྩ་བ་ཡིན། ལས་ཞུགས་སྔོན་ལ་འཇོག་པའི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མ་དངུལ་དང་ཐོན་ཁུངས་སྣ་ཚོགས་ལ་གཅིག་འདོམས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། ལས་ཞུགས་གང་ལེགས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་ལས་ཞུགས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། གཙོ་གནད་ཁྱབ་ཁོངས་དང་། གཙོ་གནད་ལས་རིགས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་བཅས་དང་ཁེ་ལས་འབྲིང་ཆུང་ཕྲན་གསུམ་བཅས་ཀྱི་ལས་ཞུགས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་འཆར་གཞི་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ལས་བརྟན་ཕྱིར་སློག་དང་། ཁྲལ་གྲོན་ཆག་ཡང་། རྩ་ཆག་གཏོང་བ། ལས་ཞུགས་ཁ་གསབ་སོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་བེད་སྤྱོད་དཔྱིས་ཕྱིན་པ་དང་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། ངལ་རྩོལ་མང་འདུས་ཅན་གྱི་ཐོན་ལས་ཀྱིས་ལས་ཞུགས་བསྡུ་ལེན་དང་བརྟན་པོ་ཡོང་ཐབས་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ་དང་། ལག་རྩལ་གསར་པ་བཀོལ་སྤྱོད་དང་ལས་གནས་བརྗེ་སྒྱུར་ལ་གཅིག་འདོམས་ཡག་པོ་བྱས་ནས་ལས་ཞུགས་ཀྱི་གོ་སྐབས་གསར་པ་སྐྲུན་དགོས། ལས་ཞུགས་དང་ལས་གཏོད་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་ལེགས་སུ་བཏང་སྟེ། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་སློབ་ཐོན་སློབ་མ་སོགས་གཞོན་ནུའི་ལས་ཞུགས་ལས་གཏོད་ཀྱི་ཐབས་ལམ་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ་དང་། དམག་ཞབས་འཐིམས་པའི་དམག་མི་བཀོད་སྒྲིག་དང་ལས་ཞུགས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་ཡག་པོར་སྒྲུབ་པ། དབུལ་བྲལ་མི་འབོར་དང་གླ་རྒྱུག་ཞིང་པའི་ལས་ཞུགས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ལོ་ན་ཆེ་བ་དང་། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན། ལས་ཀ་ཤོར་ཡུན་ཅུང་རིང་བ་སོགས་ལས་ཞུགས་ལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་མི་ཚོགས་ལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། སྟབས་བསྟུན་ལས་ཞུགས་དང་ལས་ཞུགས་རྣམ་པ་གསར་པའི་ངལ་རྩོལ་པའི་ཁེ་དབང་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ལས་རིགས་ཀྱི་རྨས་སྐྱོན་ཕོག་པར་འགན་སྲུང་བྱེད་པའི་ཚོད་ལྟ་རྒྱ་སྐྱེད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ངལ་རྩོལ་པའི་གླ་ཆ་སྤྲོད་པར་འགན་སྲུང་ཏན་ཏིག་དང་། གླ་ཆ་ཆད་རིགས་གཙང་བཤེར་དང་བཅོས་སྐྱོང་། ལས་ཞུགས་ཐད་མཐོང་ཆུང་བྱེད་རིགས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོ་བསྲང་བཅས་བྱེད་དགོས། གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་ལས་རིགས་རྩལ་ནུས་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བ་དང་། བཟོ་སྐྲུན་ལས་རིགས་དང་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་ལ་རྩལ་ནུས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་དཀོན་པོ་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་གྲངས་མང་དུ་གཏོང་དགོས། རྩལ་ནུས་ཁྲིད་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པའི་གླ་ཆ་བགོ་བཤའི་ལམ་ལུགས་མགྱོགས་མྱུར་འཛུགས་པ་དང་། རྩལ་ནུས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་ཐོབ་ཐང་ཚད་གཞི་མཐོ་རུ་བཏང་སྟེ། མང་པོ་སྒྲུབ་མཁན་ལ་མང་ཙམ་ཐོབ་པ་དང་། ལག་རྩལ་ལྡན་མཁན་ལ་མང་ཙམ་ཐོབ་པ། གསར་གཏོད་བྱེད་མཁན་ལ་མང་ཙམ་ཐོབ་པ་བཅས་བྱེད་དགོས།
གཞི་རྩའི་སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། བདེ་ཐང་སྔོན་ལ་འཇོག་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འཐབ་ཇུས་ལག་ལེན་བསྟར་ནས། སྨན་བཅོས་དང་། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ། སྨན་རྫས་བཅས་མཐུན་སྦྱོར་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཕན་རང་བཞིན་ཁྲིད་ཕྱོགས་སུ་འཛིན་པའི་གཞུང་གཉེར་སྨན་ཁང་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱས་ཏེ། སྒྲིག་ཁོངས་འགུལ་རྣམ་ལེགས་སྒྲིག་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུ་གཙོ་ཁྲིད་དུ་བཟུང་བའི་དངུལ་སྡུད་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ། གླ་ཆའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ནད་ཁང་གི་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པ་དང་། ནད་པ་ལྟེ་བར་བཟུང་ནས་སྨན་བཅོས་ཞབས་ཞུར་ལེགས་བཅོས་རྒྱུན་མཐུད་བྱེད་དགོས། སྨན་བཅོས་ཐོན་ཁུངས་སྤུས་ལེགས་རྒྱ་སྐྱེད་གཤམ་སྤེལ་དང་ས་ཁོངས་དོ་མཉམ་གྱི་བཀོད་པ་ཆགས་པར་སྐུལའདེད་བཏང་ནས། སྨན་བཅོས་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་གཞི་བརྟན་ལས་གྲྭ་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ལྟ་སྐྱོང་དང་། བྱིས་ནད་ཚན་ཁག ནད་རྐྱེན། རྒན་རྒོན་གསོ་རིག་བཅས་ཀྱི་ཆེད་ལས་དཔུང་ཁག་འཛུགས་པར་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། བསམ་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། སྨན་རྫས་གཅིག་སྡུད་ཉོ་བསྡུ་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་ལེགས་སྒྱུར་དང་། སྤུས་ཚད་ལ་དཔྱད་དཔོག་དང་ལྟ་འདོམས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ། མི་དམངས་མང་ཚོགས་ཀྱིས་སྔར་བས་བློ་བདེའི་སྒོ་ནས་སྨན་རྫས་སྤྱོད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས། སྨན་རྫས་ཀྱི་རིན་གོང་གྲུབ་པའི་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། གསར་གཏོད་སྨན་རྫས་ཀྱི་དཀར་ཆག་བཟོ་བ། གསར་གཏོད་སྨན་རྫས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་ལུགས་གསོ་རིག་དང་སྨན་རྫས་ཀྱི་རྒྱུན་འཛིན་གསར་གཏོད་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། ཀྲུང་ལུགས་གསོ་རིག་དང་སྨན་རྫས་ཀྱི་བྱ་གཞག་དང་ཐོན་ལས་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རིམས་ནད་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་མ་ལག་འཛུགས་པར་ཤུགས་བརྒྱབ་ནས། འགོས་ནད་གཙོ་རིགས་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་ལ་གཅིག་འདོམས་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། སྡོད་དམངས་ཀྱི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་དང་གཞི་རྩའི་སྤྱི་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་ཞབས་ཞུའི་གྲོན་དངུལ་མི་རེར་ཆ་སྙོམས་སུ་ནོར་སྲིད་ཀྱི་གསབ་དངུལ་ཚད་གཞི་སོ་སོར་སླར་ཡང་སྒོར་30དང་སྒོར་5སྤོར་རྒྱུ། གཞི་རྩའི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་ཞིང་ཆེན་རིམ་པས་གཅིག་འདོམས་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་བརྟན་པོ་གཏོང་བ་དང་། གཞི་རྩའི་སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་གྱི་དངུལ་བསྡུ་དང་ཐོབ་ཐང་ལེགས་སྒྲིག་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་གྱི་གཏོང་སྤྲོད་བྱེད་སྟངས་ལ་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་པ། རིམ་དབྱེའི་ནད་བརྟག་སྨན་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྨན་རྫས་ཟད་གྲོན་ཁུངས་འདེད་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་། སྨན་བཅོས་འགན་བཅོལ་ཐེབས་རྩར་ལྟ་འདོམས་ནན་པོ་བྱས་ཏེ་དངུལ་སྐར་ལི་གཅིག་ཡིན་ཡང་མི་དམངས་ཀྱི་བདེ་ཐང་དང་བདེ་རྩ་ཆེ་རུ་གཏོང་བར་སྤྱོད་དགོས།
སྤྱི་ཚོགས་འགན་སྲུང་དང་ཞབས་ཞུའི་སྲིད་ཇུས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་སྡོད་དམངས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་རྒན་གསོའི་འཚོ་དངུལ་གྱི་ཚད་གཞི་དམའ་ཤོས་སླར་ཡང་སྒོར་20མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དང་། ལས་འཁྱུར་ངལ་གསོ་མི་སྣའི་གཞི་རྩའི་རྒན་གསོའི་འཚོ་དངུལ་མཐོ་རུ་འོས་འཚམ་གཏོང་རྒྱུ། ཀ་རྟེན་གསུམ་པའི་རྒན་གསོའི་འགན་བཅོལ་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་། མི་སྒེར་གྱི་རྒན་གསོའི་འཚོ་དངུལ་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། མི་འབོར་རྒན་རྒོན་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཁ་གཏད་ཧུར་ཐག་འཇལ་བ་དང་། རྒན་གསོའི་བྱ་གཞག་དང་རྒན་གསོའི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་སྲིད་ཇུས་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། དབུ་དཀར་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་དགོས། སྡེ་ཁུལ་གྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ཁྱིམ་སྡོད་རྒན་གསོར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། ནུས་ཉམས་རྒན་རྒོན་ལ་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རྒན་རྒོན་གྱི་ཟས་རོགས་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁམས་གསོའི་རམ་འདེགས་ཡོ་བྱད་ཉོ་སྒྲུབ་དང་བོགས་གཏོང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཀུན་ཕན་རྒན་གསོའི་ཞབས་ཞུ་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ་དང་། གྲོང་གསེབ་ཀྱི་རྒན་གསོའི་ཞབས་ཞུ་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཡུན་རིང་ལྟ་སྐྱོང་གི་འགན་བཅོལ་ལམ་ལུགས་གང་མགྱོགས་འཛུགས་དགོས། བུ་བཙའ་སྐུལ་སྤེལ་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་དང་། ཕྲུ་གུ་གསོ་བའི་ཁ་གསབ་སྤྲོད་པ། བུ་བཅོལ་གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་ཞབས་ཞུ་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་གཏོང་བ། ཀུན་ཕན་བཅོལ་སྙོར་ཞབས་ཞུའི་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་ཚད་མང་དུ་གཏོང་དགོས། ཁྲིམས་བཀོད་ལས་འཁྱུར་ངལ་གསོའི་ལོ་ཚོད་རིམ་བཞིན་ཕྱིར་འགྱངས་བྱེད་པའི་སྒྱུར་བཅོས་ལག་བསྟར་བརྟན་པོ་བྱེད་དགོས། དམག་མི་དང་དམག་མིའི་ནང་མི། དམག་ཞབས་འཐིམས་པའི་དམག་མི་དང་གཟིགས་སྐྱོང་བྱ་ཡུལ་གཞན་དག་བཅས་ལ་གཟིགས་སྐྱོང་དང་གུད་གསབ་བྱེད་པའི་ལས་ཀ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་དགོས། དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་བྱིས་པ་དང་། སྐོར་སྐྱོད་བྱིས་པ། གཞིས་སྲུང་བྱིས་པ་བཅས་ལ་གཅེས་སྐྱོང་དང་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ཚབས་ཆེན་བཅོལ་གསོ་དང་ལྟ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཞབས་ཞུ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། དབང་སྐྱོན་འབྱུང་བ་སྔོན་འགོག་དང་ཁམས་གསོའི་ཞབས་ཞུའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། ཡོང་འབབ་དམའ་བའི་མི་འབོར་ལ་འགུལ་རྣམ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་དང་རྒྱུན་རྣམ་ཅན་གྱི་རོགས་སྐྱོབ་དང་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། རིགས་དང་རིམ་པ་བཀར་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རོགས་སྐྱོབ་བྱེད་པའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་སྟེ་དཀའ་ངལ་ཡོད་པའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་འཚོ་བར་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས།
བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལྟེ་བའི་རིན་ཐང་ལྟ་བ་གསོ་སྐྱོང་དང་ལག་ལེན་བསྟར་བའི་ལམ་ལུགས་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མང་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱི་བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྱོང་དང་སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཀུན་སྤྱོད་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། མཚན་ཉིད་རིག་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚན་རིག་དང་། གསར་འགྱུར་དཔེ་སྐྲུན། རླུང་འཕྲིན་དང་གློག་བརྙན་བརྙན་འཕྲིན། རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ། ཡིག་ཚགས་སོགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། རིག་མཛོད་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་དཔེ་ཀློག་བྱེད་སྒོ་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། ལོ་ན་མ་སོན་པའི་སྐྱེ་བོའི་བསམ་བློ་དང་ཀུན་སྤྱོད་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་དགོས། དྲ་རྒྱའི་སྐྱེ་ཁམས་བཅོས་སྐྱོང་གི་ཕུགས་ཕན་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། དགེ་མཚན་ལྡན་ཞིང་སྐྱོན་དང་བྲལ་བའི་དྲ་རྒྱའི་རིག་གནས་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས་དུས་རབས་གསར་པའི་དྲ་རྒྱའི་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྤྱི་པའི་རིག་གནས་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རིག་གནས་ཐོན་ཁུངས་སྤུས་ལེགས་གཞི་རིམ་དུ་ཐད་ཀར་འབྱོར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རིག་གནས་ཐོན་ལས་ཀྱི་མ་ལག་དང་ཁྲོམ་རའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རིག་གནས་ཀྱི་ལས་རྣམ་དཔེ་གསར་འཕེལ་རྒྱས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་ལ་མ་ལག་རང་བཞིན་གྱི་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རིག་དངོས་དང་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོབ་བེད་སྤྱོད་དང་གནའ་རྫས་རྟོག་ཞིབ་ཞིབ་འཇུག་གི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་དང་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱ་ཆེ་རུ་བཏང་ནས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒྲོག་སྤེལ་ཕན་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། རྩལ་འགྲན་ལུས་རྩལ་གྱི་དོ་དམ་སྒྲིག་སྲོལ་དང་འཁོར་སྐྱོད་ལམ་སྲོལ་སྒྱུར་བཅོས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་བཅོ་ལྔ་པ་དང་འཛམ་གླིང་གི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པ་ཡག་པོ་གཉེར་དགོས། གངས་འཁྱགས་ལུས་རྩལ་དང་གངས་འཁྱགས་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ཧུར་ཐག་གཏོང་དགོས། མང་ཚོགས་ཉེ་འགྲམ་གྱི་ལུས་རྩལ་ར་བ་དང་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། དམངས་ཡོངས་ཀྱི་ལུས་སྦྱོང་བྱེད་སྒོ་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་སྤེལ་དགོས། གཞོན་ནུ་ལོ་ཆུང་གི་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་ལུས་སྦྱོང་ཁྱབ་གདལ་དང་བདེ་ཐང་ལ་ཐེ་ཇུས་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་བརྒྱབ་སྟེ། གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ལུས་རྩལ་ཁྲོད་སྙིང་སྟོབས་འཕེལ་བ་དང་ལུས་སེམས་བདེ་ཐང་ཡོང་བར་བྱེད་དགོས།
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལྟ་བ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བསྟར་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་སྒྲིག་སྲོལ་དང་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་མ་ལག་དང་ནུས་པ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་སྲུང་སྐྱོང་གི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་དང་། སྤྱི་པའི་བདེ་འཇགས་བཅོས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ། གཞི་རིམ་གྱི་འཕྲལ་བསྟུན་རྨང་གཞི་དང་སྟོབས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་རྩ་བཅོས་འགག་སྒྲོལ་ལོ་གསུམ་བྱ་སྤྱོད་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། ལས་རིགས་གཙོ་བོའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་ཉེན་ཁ་རྩད་ཞིབ་དང་བཅོས་སྒྲིག་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ། དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་དང་ཤིན་ཏུ་ཚབས་ཆེན་བཀག་འགོག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱེད་དགོས། ཟས་རིགས་དང་སྨན་རྫས་ལ་ལྟ་འདོམས་ནན་པོ་བྱས་ནས་སློབ་གྲྭའི་སློབ་མའི་ཟ་མ་དང་ལས་སྟེགས་ཀྱི་ཕྱི་འཚོང་གི་བདེ་འཇགས་ལྟ་འདོམས་ལས་ཀར་དམ་འཛིན་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། གནམ་གཤིས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཆུ་ལོག་དང་ཞོད་སྐྱོན། ཐན་སྐྱོན། རྒྱ་མཚོའི་རླུང་འཚུབ། ནགས་ཚལ་དང་རྩྭ་ཐང་གི་མེ་སྐྱོན། ས་གཤིས་ཀྱི་གནོད་སྐྱོན། ས་ཡོམ་སོགས་ཀྱི་རང་བྱུང་གནོད་འཚེ་འགོག་ཟོན་དང་ཁ་གཏད་འཇལ་བའི་ལས་ཀ་ལེགས་པར་སྒྲུབ་དགོས། བོད་ལྗོངས་དིང་རི་རྫོང་གི་ས་ཡོམ་གྱི་གནོད་འཚེ་ཕོག་རྗེས་ཀྱི་སླར་གསོ་བསྐྱར་སྐྲུན་ཡག་པོ་སྒྲུབ་པ་དང་། གཙོ་གནད་ས་ཁུལ་གྱི་ཁང་པ་དང་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་ཡོམ་འགོག་ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་གྲུབ་ཚུལ་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་འཚམ་པར་བྱས་ཏེ། གྲོང་ཁྱེར་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞི་རིམ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཤང་དང་གྲོང་རྡལ་ཁྲོམ་གཞུང་བཅས་ཀྱི་ཞབས་ཞུ་དང་དོ་དམ་སྟོབས་ཤུགས་ལ་ཤུགས་རྒྱག་པ་དང་། གྲོང་ཁྱེར་ཁོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་བཅོས་སྐྱོང་བྱེད་ནུས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་བྱ་གཞག་ཚན་པར་སྒྱུར་བཅོས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་དང་། མི་ཆོས་སྐྱོབ་རོགས། དང་བླངས་ཞབས་ཞུ། སྤྱི་ཕན་དགེ་སྒྲུབ་བཅས་སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་ཁྲིད་སྟོན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་ཚོང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་རིགས་རང་གཅུན་ནུས་པ་ཡག་པོ་འདོན་དགོས། བུད་མེད་དང་། བྱིས་པ། རྒན་རྒོན། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས། དུས་རབས་གསར་པའི“ཧྥེང་ཆའོ་ཉམས་མྱོང”རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། གཞི་རིམ་གྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་བཅོས་སྐྱོང་ལྟེ་གནས་ཚད་ལྡན་ཅན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཡིག་བསྐུར་ངོ་བཅར་ལས་དོན་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་རྒྱུན་མཐུད་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ། འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་གཞི་རིམ་ནས་འདུམ་སེལ་དང་ཐོན་མ་ཉིད་ནས་འདུམ་སེལ་བྱེད་དགོས། སྤྱི་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཞབས་ཞུའི་དོ་སྙོམས་རང་བཞིན་དང་འཐོབ་འཐུས་རང་བཞིན་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སེམས་ཁམས་ཞབས་ཞུའི་མ་ལག་དང་ཉམས་ཉེན་ཐེ་ཇུས་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་བཏང་ནས་རང་བརྩི་རང་བཀུར་དང་། ཚུལ་མཐུན་ཞི་དུལ། ཡ་རབས་ཡར་བརྩོན་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་སེམས་ཁམས་སྐྱེད་སྲིང་བྱེད་དགོས། ཆུ་ཚད་སྔར་ལས་མཐོ་བའི་དུས་བདེའི་ཀྲུང་གོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བདེ་སྐྱོང་གི་སྔོན་འགོག་དང་ཚོད་འཛིན་མ་ལག་ཧྲིལ་པོ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ནག་ཚོགས་ཕྱོགས་གཏོགས་དང་གློག་འཕྲིན་དང་དྲ་རྒྱའི་ཁ་བསླུས་སོགས་ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་གསོག་གི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་རྡུང་རྡེག་དྲག་པོ་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། མི་དམངས་མང་ཚོགས་བདེ་སྡོད་ལས་བརྩོན་དང་། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་ལྷིང་སྒྲིག་ལྡན་ཡོང་བར་འགན་སྲུང་བྱེད་དགོས།
■ ད་ལོ“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅོ་ལྔ་པའི”འཆར་འགོད་བཟོ་བའི་ལས་ཀ་སྤེལ་རྒྱུ་རེད།
ཚེས་5ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་གནང་སྐབས་གསུངས་དོན། ད་ལོ“ལོ་ལྔ་ཚན་བཅོ་ལྔ་པའི”འཆར་འགོད་བཟོ་བའི་ལས་ཀ་སྤེལ་རྒྱུ་རེད། “ལོ་ལྔ་ཚན་བཅོ་ལྔ་པའི”དུས་སྐབས་ཀྱི་དུས་རིམ་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་གསར་པར་དབྱེ་ཞིབ་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་དམིགས་འབེན་གཏན་འཁེལ་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ཇུས་ཀྱི་ལས་འགན་གནད་ཆེན་དང་། སྲིད་ཇུས་དང་བྱེད་ཐབས་གནད་ཆེན། ལས་གྲྭ་དང་ལས་གཞི་གནད་ཆེན་བཅས་འཆར་འགོད་ཡག་པོ་བྱས་ཏེ་འཆར་འགོད་ཀྱིས་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་ཁྲིད་སྟོན་དང་མཛུབ་སྟོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་སྔར་ལས་ལྷག་པར་འདོན་དགོས།
■ ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྲིད་གཞུང་གི་འགན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།
ཚེས་5ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་གནང་སྐབས་གསུངས་དོན། འགྲན་སློང་གསར་པར་ཁ་གཏད་འཇལ་བ་དང་ལས་འགན་གསར་པ་ལེགས་འགྲུབ་བྱེད་པ་ལས། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་ལ་བླང་བྱ་གསར་པ་སྔར་བས་མཐོ་བ་བཏོན་ཡོད། སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་ཁག་དང་དེའི་ལས་དོན་མི་སྣས“གཏན་འཁེལ་གཉིས”ཀྱི་ཐག་གཅོད་རང་བཞིན་གྱི་དོན་སྙིང་ལ་གོ་བ་ཟབ་མོ་ལེན་དགོས་ཤིང་། “འདུ་ཤེས་བཞི”ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”ཐུབ་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། རང་རྟོགས་ངང་བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད། བྱ་སྤྱོད་བཅས་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་སྲོག་ཤིང་གནང་བའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་ནན་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འགན་འཁྲི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཁུར་བ་དང་། ཀྲུང་དབྱང་གི་གཏན་འབེབས་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཀྱི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་སྲིད་གཞུང་གི་ཏང་སྲོལ་སྲིད་གཙང་འཛུགས་སྐྲུན་དང་རུལ་རྒོལ་འཐབ་རྩོད་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་སྲིད་གཞུང་གི་འགན་སྒྲུབ་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ཇི་མ་ཇི་བཞིན་དོན་འཁྱོལ་ཡོང་བར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།
ཁྲིམས་སྐྱོང་སྲིད་གཞུང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ལ་ནན་པོར་གཞིགས་ནས་འགན་འཁྲི་གཙང་སྒྲུབ་བྱས་ཏེ་སྲིད་གཞུང་གི་སྒྲིག་གཞི་དང་། འགན་ནུས། དབང་མཚམས། ལས་རིམ། འགན་འཁྲི་བཅས་ཁྲིམས་བཀོད་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་གྱི་ལྟ་སྐུལ་རང་རྟོགས་ཀྱིས་དང་ལེན་དང་། མི་དམངས་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ལྟ་སྐུལ་རང་རྟོགས་ཀྱིས་དང་ལེན། སྤྱི་ཚོགས་དང་གླེང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལྟ་སྐུལ་རང་རྟོགས་ཀྱིས་དང་ལེན་བཅས་བྱེད་དགོས། རྩིས་བཤེར་གྱི་ལྟ་སྐུལ་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པར་ཇུས་གཅོད་དང་། དམངས་གཙོས་ཇུས་གཅོད། ཁྲིམས་ལྟར་ཇུས་གཅོད་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་ཁྲིམས་འཛུགས་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཇུས་གཅོད་གནད་ཆེན་དང་ཚད་ལྡན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆ་ཁྲིམས་དང་མཐུན་མིན་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། སྲིད་དོན་ཡོངས་བསྒྲགས་ཟབ་སྤེལ་བྱེད་དགོས། གཟབ་ནན་ཚད་ལྡན་དང་དྲང་གཞག་ཚུལ་ལྡན་བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་བསྟར་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྲིད་འཛིན་ཁྲུན་གཅོད་དབང་ཆའི་ཚད་གཞིའི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་དང་ལམ་སྲོལ་ཆ་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས། བཟོ་ཚོགས་དང་། གུང་གཞོན་སྡེ་ཚོགས། བུད་མེད་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་སོགས་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ནུས་པ་སྔར་ལས་ལེགས་པར་འདོན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས། སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་མི་སྣས་འགན་འཁྲི་ནན་སྒྲུབ་དང་སྤྱོད་གཙང་སྤྱི་གཞོལ་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་ལག་བསྟར་ནན་ཏན་དང་ཁྲིམས་ལྟར་ལས་དོན་བསྒྲུབས་ནས། ཏང་དང་མི་དམངས་ཀྱིས་བསྩལ་བའི་དབང་ཆ་དེ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་མི་དམངས་ལ་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པར་འགན་ལེན་ཏན་ཏིག་བྱེད་དགོས།
■ མི་རིགས་དང་། ཆོས་ལུགས། ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་བཅས་ཀྱི་ལས་དོན།
ཚེས་5ཉིན། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཙུང་ལི་ལི་ཆང་གིས་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་གནང་སྐབས་གསུངས་དོན། ང་ཚོས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོར་འཛུགས་རྒྱུ་གཙོ་ཐིག་ཏུ་བཟུང་སྟེ། མི་རིགས་ས་ཁོངས་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་བྱ་གཞག་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་མི་རིགས་ས་ཁུལ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པའི་གོམ་སྟབས་མགྱོགས་སུ་གཏོང་དགོས། ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་གཞི་རྩའི་མཛད་ཕྱོགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས། རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་བཅོས་སྐྱོང་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་ཤུགས་རྒྱག་དགོས། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་ཀའི་ལམ་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཕྱིར་སྡོད་སྤུན་ཟླ་དང་ཕྱིར་ལོག་རང་མི་དང་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ནང་མི་བཅས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ཀྲུང་ཧྭའི་བུ་ཕྲུག་ཡོངས་ཀྱིས་འོད་སྟོང་འབར་བའི་བྱ་གཞག་མཉམ་དུ་གཏོད་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་དགོས།
(ཤིན་ཧྭ་གསར་འགྱུར་ཁང་པེ་ཅིང་ནས་ཟླ་3ཚེས་5ཉིན་འབྱོར་བའི་གློག་འཕྲིན)
(རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་གཉིས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཁྲུའུ་ནས་མཁོ་འདོན་བྱས་པ་གཞིར་བཟུང)