ཁུལ་ཆུང་སྒྱུར་བཀོད་ལས་བྱུང་བའི་འགྱུར་ལྡོག་སྐོར་གླེང་སྐབས། ཀོང་ཏུང་ཞིང་ཆེན་ཀྲུང་ཧྲན་གྲོང་ཁྱེར་ནུབ་ཁུལ་ཁྲོམ་གཞུང་ཤིས་ཡོན་གྲོང་གསར་ཁུལ་ཆུང་གི་ཡུལ་མི་ཧོང་ཝུའེ་ཆང་གིས་མཐེ་བོང་བསྒྲེངས་ནས“ཁུལ་ཆུང་གི་ཁོར་ཡུག་ཧ་ཅང་ལེགས་སུ་འགྲོ་བཞིན་འདུག”ཅེས་བཤད།
ཤིས་ཡོན་གྲོང་གསར་ཁུལ་ཆུང་ནི་དུས་རབས་གོང་མའི་ལོ་རབས་80པར་བསྐྲུན་པ་དང་ད་ཆ་ཡུལ་མིའི་དུད་ཚང་230ཡོད། ལོ་བཅུ་ཕྲག་ཁ་ཤས་སོང་བས་ཁང་པའི་ཕྱིའི་གྱང་ངོས་ཞིག་རལ་དུ་གྱུར་བ་དང་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་རྙིང་པ་ཆགས་ནས་ཡུལ་མིའི་འཚོ་བར་དཀའ་ངལ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་འཕྲད་ཡོད། “ལོ་ཞིག་ཆར་པ་ཆེན་པོ་བབས་པས་ཕྱིའི་གྱང་ངོས་ཞིག་ནས་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་བཟོས་སོང་། ཁུལ་ཆུང་སྒྱུར་བཀོད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཐོས་སྐབས་ཚང་མས་རེ་སྒུག་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད”ཅེས་ཧོང་ཝུའེ་ཆང་གིས་བཤད།
ཁུལ་ཆུང་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་ནི་གྲོང་ཁྱེར་གསར་སྒྱུར་གྱི་ནང་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེར་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་བཅངས་པའི་མི་དམངས་ཀྱི་རེ་འདོད་ཀྱང་བཅོལ་ཡོད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་ཀྲུང་ཧྲན་གྲོང་ཁྱེར་གྱིས་ཁུལ་ཆུང་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་ལ་སྐུལ་འདེད་ཧུར་ཐག་བཏང་ནས་ཁུལ་ཆུང་གི་སྡོད་གནས་ཁོར་ཡུག་དང་། སྒྲིག་བཀོད་ཆ་རྐྱེན། ཞབས་ཞུའི་ནུས་པ་བཅས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།
2022ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་ཤིས་ཡོན་གྲོང་གསར་ཁུལ་ཆུང་སྒྱུར་བཀོད་རྣམ་གྲངས་ལག་ལེན་བསྟར་འགོ་ཚུགས། ཡུལ་མི་ཚོའི་བསམ་འདུན་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པས་ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་ཚད་ཡོད་ཀྱི་སྒྱུར་བཀོད་ཐོན་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་མི་དེ་བས་མང་བའི་འདོད་བློ་ཁེངས་པར་བྱེད་དགོས་སམ། “ཡུལ་མི་ཚོ་སྒྱུར་བཀོད་ཧྲིལ་པོའི་ནང་ཞུགས་ནས་གང་ཞིག་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་དགོས་པ་དང་ཇི་ལྟར་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་ལུགས་ཐག་གཅོད་དུ་འཇུག་དགོས”ཞེས་ཤིས་ཡོན་སྡེ་ཁུལ་ཏང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཧོང་མེ་ཆིས་བཤད་པ་དང་། ཁོང་གིས། སྡེ་ཁུལ་གྱིས་ཡུལ་མིར་འདོད་མོས་བརྟག་དཔྱད་རེའུ་མིག་སྤྲད་དེ་ཚང་མས་ཡོངས་ཁྱབ་ཏུ་བཏོན་པའི་གནད་དོན་ལ་དམིགས་ནས་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་གཙོ་གནད་ཐོག་ཁང་ཕྱིའི་གྱང་བསྐྱར་བཟོ་དང་། ལམ་ངོས་ལེགས་སུ་གཏོང་བ། བར་ཁྱམས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་སོགས་ལ་བཞག་ཡོད་ཅེས་བཤད་ལ། ཁོང་གིས“ཡུལ་མི་ཚོས་སྒྱུར་བཀོད་ལ་མོས་མཐུན་བྱེད་ཚད་84.85%ཟིན་ཡོད”ཅེས་བཤད།
སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ཡག་པོ་བྱུང་མིན་ཡུལ་མི་ཚོའི་གདེང་འཇོག་ལ་ལྟ་དགོས། ལས་འགོ་ཚུགས་པ་ནས་ལས་མཇུག་འགྲིལ་བའི་བར་ཡུལ་མི་ཚོས་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཐབས་ཇུས་འདོན་པ་དང་ལྟ་སྐུལ་དང་གདེང་འཇོག་བྱས་ཡོད། “ཐོག་ཁང་རེ་རེའི་སྒོ་འགྲམ་དུ་རྩ་གཉིས་ཨང་རྟགས་སྦྱར་ཡོད་ཅིང་། ཨར་ལས་བྱེད་རིང་གི་འཛེར་སྒྲ་དང་གད་སྙིགས་གཙང་སེལ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐད་ཡུལ་མིས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཞུ་སྦྱོར་བྱེད་ཆོག ང་ཚོས་ཞུ་སྦྱོར་དོ་དམ་གྱི་རྩིས་ཁྲ་བརྒྱུད་ཡུལ་མིའི་བསམ་འཆར་དང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད”ཅེས་ནུབ་ཁུལ་ཁྲོམ་གཞུང་གི་གྲོང་ཁྱེར་གསར་སྒྱུར་དང་འཛུགས་སྐྲུན་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཀྲུའུ་རེན་ལིའུ་ཧོ་ཤིང་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
སྒྱུར་བཀོད་བྱས་རྗེས་ཀྱི་ཤིས་ཡོན་གྲོང་གསར་ཁུལ་ཆུང་རྣམ་པ་གསར་རྐྱང་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། སྐྲུན་དངོས་བརྟན་གཏོང་དང་ཉམས་བཟོ་ཐུབ་པ་དང་། འགྲོ་ལམ་དང་། ཆུ་འགྲོ། གློག་ཤུགས་སོགས་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལེགས་སུ་ཕྱིན་པ། ཆར་ཆུ་དང་ཆུ་སྙིགས་ཁག་བགོས་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པ་དང་། འགྲོ་ལམ་ཉམས་བཟོ་དང་སྣུམ་སྙིགས་བཏིང་བ། སོལ་རླངས་མདོང་ལམ་མང་དུ་བཏང་བ་བཅས་བྱས་པ་མ་ཟད། རླངས་འཁོར་འཇོག་གནས་མང་དུ་བཏང་བས་ཡུལ་མིའི་རླངས་འཁོར་འཇོག་དཀའ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ནུས་ལྡན་ཐུབ་པ་རེད།
“ཁུལ་ཆུང་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་རིང་། ཀྲུང་ཧྲན་གྱིས་སྤྱི་དམངས་ཞུགས་པའི་ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་བྱས་ཏེ། ཡུལ་མི་ཚོ་ལྟ་སྐུལ་པར་གདན་དྲངས་ནས་ཕྱོགས་ཁག་གི་འབྲེལ་གཏུག་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་སྟེ་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་བསལ་ཡོད”ཅེས་ཀྲུང་ཧྲན་གྲོང་ཁྱེར་སྡོད་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་ཅུས་ཁུལ་ཆུང་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་ཁོའོ་ཡི་ཁོའོ་ཀྲང་ཧོང་ཧུང་གིས་བཤད་པ་དང་། ཁོང་གིས། བྱེད་ཐབས་དེ་དག་ལས་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་དང་ལས་ཕྱོད་ཆེ་རུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད་ཡུལ་མིའི་ཞུགས་སེམས་དང་ཐོབ་སྣང་ཡང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་ཅེས་བཤད།
ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། 2023ལོ་ནས་ད་བར་ཀྲུང་ཧྲན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཁུལ་ཆུང་རྙིང་པ་སྒྱུར་བཀོད་རྣམ་གྲངས་194ལས་འགོ་ཚུགས་པ་དང་རྣམ་གྲངས་89ལས་མཇུག་འགྲིལ་ནས་ཡུལ་མི་དུད་ཚང་ཁྲི་2.3ལྷག་ཙམ་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་ཡོད་པ་རེད།
（ལྷག་ཚེ་དང་བུ་ཁྲིད་ཀྱིས་སྒྱུར་ཞུས་བྱས）