ཡུལ་ཟོག་ཐོན་རྫས“ཐོན་ལས་ཆེན་པོར”གྱུར་པ།

ཧྲང་ཧའེ་ཕུའུ་ཏུང་དུ“དབྱི་ཞའོ་ཁོ”ཞེས་པའི་མེན་པའོ་ཚོང་ཁང་ཞིག་བཙུགས་ནས་ཟླ་བ་གཅིག་ཀྱང་མ་སོང་བར་འཛད་སྤྱོད་པ་མི་ཉུང་བའི་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅིང་། ཚོང་ཁང་དེས་བོད་ལྗོངས་རྒྱལ་རྩེའི་ནས་རྒྱུ་ཆ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ་ནས་ཕྱེའི་མེན་པའོ་དང་ནས་བཅག་ཀོག་ཧྥེ་སོགས་ཁྱད་ལྡན་ཞིམ་ཟས་འཚོང་གི་ཡོད་པ་དང་། ཚོང་གཉེར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པའི་ཉིན་དེ་རང་ལ་ཕྱིར་ཚོང་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་1.5ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད་པ་རེད།

བོད་ལྗོངས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་ནི་བོད་ཀྱི་ནས་ཐོན་ཁུལ་གཙོ་བོའི་གྲས་ཤིག་དང་སོན་བཟང་རྟེན་གཞི་ཞིག་ཀྱང་ཡིན་ཞིང་། 2024ལོར་ནས་འདེབས་ཁྱོན་མུའུ་ཁྲི་11.66ཟིན་ནས་ཐོན་འབབ་ཏུན་ཁྲི་6.2ཟིན་ཡོད།

རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་ཨུད་ཀྱི་ཧྲུའུ་ཅི་ཁྲེན་ཧའོ་ཡིས“མིག་སྔར་ནས་ཐོན་སྐྱེད་ལས་སྣོན་ཆེད་ཞིབ་ཁྱད་གསར་བཞི་ལྡན་གྱི་ཁེ་ལས་3དང་མཉམ་ལས་ཁང་23ཡོད་པ་དང་། ནས་ཕྱེའི་མེན་པའོ་དང་། སིལ་ཟས། འོ་ཇ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་ཧྲང་ཧའེ་རུ་དགའ་བསུ་ཐོབ་པ་མ་ཟད། ཀོང་ཀྲོའུ་དང་། ཧང་ཀྲོའུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་གར་སྟེགས་བཅས་སུའང་སྐད་གྲགས་ཆོད་ཡོད”ཅེས་བཤད།

ཟླ་11ཚེས་28ཉིན། ཀོང་ཀྲོའུ་རུ་འཚོགས་པའི་ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞིང་ཞོར་ཐོན་རྫས་ཚོང་འདུས་སྐབས་21པར་རྒྱལ་རྩེའི་ནས་ཆང་དང་ནས་ཡོས་སོགས་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱེད་པ་དང་། ཟླ་11པའི་ཟླ་སྟོད་དུ་ཧང་ཀྲོའུ་རུ་སྤེལ་བའི་ཀྲུང་གོའི་ཞིང་པའི་ལོ་ལེགས་དུས་ཆེན་དང་སྟོན་དུས་ཀྱི་འཛད་སྤྱོད་དུས་ཚིགས“ཡུལ་ཟོག་ཐོན་རྫས”གཅིག་སྡུད་འོས་སྦྱོར་བྱེད་སྒོར་ལྟ་སྐོར་བ་མང་པོས་ནས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་ལ་བྲོ་བ་མྱོང་བ་དང་བློ་འདྲི་བྱེད་པར་ཡོང་ཡོད། ན་ནིང་ཟླ་10པར་རྒྱལ་རྩེའི་ནས་ཀྱི་སྐྱུར་རྩི་དང་ནས་ཕྱེ་ལས་བཟོས་པའི་མེན་པའོ་ལ་IBAའཛམ་གླིང་མེན་པའོ་ལེགས་སྐྱེས་འགྲན་བསྡུར་གྱི་ཨང་དང་པོ་ཐོབ་པ་མ་ཟད། རྣམ་གྲངས་རྐྱང་པ་གཉིས་ཀྱི་ཨང་དང་པོའང་ཐོབ་པ་རེད།

བོད་ལྗོངས་བསམ་གཏན་སྒང་ནས་ཆང་ལས་རིགས་ཚད་ཡོད་འགན་འཁྲི་ཀུང་སིའི་ཐོན་སྐྱེད་འཁོར་ཁང་དུ་སྐྱོད་སྐབས། སྐྱུར་སྙོལ་རྫ་མ་དང་ཆང་གི་རྫ་མ་སོགས་རྫ་མ་18བཟོ་ཁང་ནང་གྲལ་འགྲིག་པོས་བཞག་ཡོད་པ་དང་། འཕྲུལ་འགུལ་ཐོན་སྐྱེད་སྒྲུབ་རིམ་གོ་རིམ་ལྡན་པ་མ་ཟད། ནས་ཀྱི་སྦི་རག་ལྕགས་ཀྲིན་རེ་རེ་བཞིན་ལ་ཚོང་རྟགས་སྦྱོར་བ་དང་། ཐུམ་རྒྱག་པ། སྒམ་ནང་བླུག་པ་བཅས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

“སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ནས་ཆང་བཟོ་བའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ང་ཚོས་ནས་ཀྱི་ཨ་རག་དང་། སྦི་རག བཏུང་བྱ་བཅས་མང་པོ་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་བྱས་ཡོད། 2021ལོ་ནས་2023ལོའི་བར་སྣ་ཁ་ཁྲི་120ལྷག་ཙམ་བཙོངས་པར་རིམ་རྩིས་བརྒྱབ་ན་ཚོང་གཉེར་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་7100ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད”ཅེས་ཀུང་སིའི་ཏུང་ཧྲི་ཀྲང་བཀྲ་ཤིས་རབ་རྒྱས་ཀྱིས་བཤད།

རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་གྲོང་དང་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་5ཡོད་པའི་ལྕང་ར་ཤང་དཔལ་འབྱོར་ལྷུན་པོ་གྲོང་ཚོར“བོད་ནས་ཨང་2000”དང“ཧི་མ་ལ་ཡ་ཨང་22”ཀྱི་ནས་སོན་གསར་པ་གཉིས་མུའུ་1158བཏབ་ཡོད། གྲོང་ཚོས་ཁེ་ལས་དང་ཏུན་500ཡི་ཉོ་སྒྲུབ་གྲོས་མཐུན་བཞག་པ་དང་དུད་ཚང་རེའི་ལོ་རེའི་ཕྱིར་ཚོང་བྱེད་ཚད་རང་ཁྱིམ་གྱི་ཐོན་འབབ་ཀྱི་ཕྱེད་ཀ་ཡན་བཟུང་གི་ཡོད།

ཡུལ་མི་ཉི་མ་དབང་འདུས་ཀྱིས“དེ་སྔ་གྲོང་ཚོའི་ནས་ཕྱིར་ཚོང་གི་ཐབས་ལམ་ཡངས་པོ་མེད་པས་འབྲུ་རིགས་བཏབ་ནའང་འབབ་འཕར་ཡོང་དཀའ། ད་ཆ་ཕྱིར་ཚོང་ཐབས་ལམ་ཡངས་སུ་སོང་བས་རང་ཁྱིམ་གྱིས་བཏབ་པའི་ནས་མུའུ་42ལ་ལོ་གཉིས་བསྟུད་མར་སྒོར་ཁྲི་3ལྷག་ཙམ་རག་བྱུང”ཞེས་བཤད།

ཕན་པ་ཐོབ་མཁན་ནི་འདེབས་འཛུགས་དུད་ཚང་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་གཞི་ཁྱོན་འཕེལ་རྒྱས་དང་སྟོབས་ཆེར་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་ས་གནས་དེ་གའི་ཁེ་ལས་ཁག་གིས་ལས་གནས་1200ལྷག་ཙམ་བཏོད་ཡོད་པས། རྫོང་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་མི་མི་རེའི་ཆ་སྙོམས་བཀོལ་སྤྱོད་ཆོག་པའི་ཡོང་འབབ་2021ལོའི་སྒོར་ཁྲི་1.7ནས་2023ལོའི་སྒོར་ཁྲི་2.3བར་འཕར་ཡོད་པ་རེད།

ཁེ་ལས་དང་སྲིད་གཞུང་དབར་མཚམས་སྦྱོར་སྦྲེལ་མཐུད་བྱས་པ།

“ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་འགག་རྩ་ནི་ཞིབ་སྤེལ་དང་ཁྲོམ་རར་རག་ལས་ཡོད”ཅེས་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་ཞིང་ལས་གྲོང་གསེབ་དང་ཚན་རིག་ལག་རྩལ་ཅུས་ཀྱི་ཅུས་ཀྲང་གཞོན་པ་ལྷུན་གྲུབ་ཚེ་རིང་གིས་བཤད་པ་དང་། ཁོང་གིས་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཡང་དག་འཚོལ་ཆེད་ས་གནས་དེ་གའི་སྲིད་གཞུང་གིས་བརྟག་ཞིབ་དང་གྲོས་བསྡུར་གཏིང་ཟབ་བྱས་མཐར་སྲིད་གཞུང་གིས་འབྲེལ་ཟམ་བཙུགས་པ་བརྒྱུད་ཐོན་སློབ་ཞིབ་གསུམ་མཉམ་ལས་ཐུབ་པ་དང་དུས་མཚུངས། ཧྲང་ཧའེ་ཡི་ཁེ་ལས་ནང་འདྲེན་བྱས་ཏེ་ནས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲོམ་རར་ཁྱབ་གདལ་བཏང་ཡོད་ཅེས་བཤད་པ་རེད།

“བོད་སྐྱོར་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཟླ་4ཡི་རིང་བོད་ནས་ཧྲང་ཧའེ་དང་ཅང་སུའུ་སོགས་ས་ཁུལ་དུ་ཕར་ཚུར་ཐེངས་4བསྐྱོད་ནས་ཧོ་མ་རྗེན་སོས་ཀུང་སི་དང་འབྲེལ་གཏུག་ཐེངས་10ལྷག་ཙམ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ལས་སྣོན་ཞིབ་ཚཌ་ཀྱི་མཉམ་ལས་ལས་དོན་ལ་གྲོས་མཐུན་བཞག་སྟེ། ནས་ཀྱི་བརྒྱད་ཆན་དང་ལོ་སྒྲིལ་ནས་ཆན་སོགས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་གསར་པ་བཏོན་ནས། 2024ལོའི་དཔྱིད་གསར་དུས་ཆེན་རིང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་དངོས་གཞིའི་ཚོང་ཁང་300ལྷག་ཙམ་དུ་བཏོན་པར་བྲིན་ཁ་རྒྱུག་པོ་བྱུང་ཡོད”ཅེས་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་ཨུད་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་དང་ཧྲང་ཧའེ་ཡི་བོད་སྐྱོར་ལས་བྱེད་པ་ཧུའུ་ཧྥ་ཝུའེ་ཡིས་བཤད།

“ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་། ང་ཚོས་ཚན་རྩལ་གསར་གཏོད་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་རྫས་གསར་པ་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཞིབ་སྤེལ་བྱས་པ་མ་ཟད། ནས་ཀྱི་ཏན་ཞིམ་སོགས་ཀྱི་ཐོན་རྫས་མང་པོའང་སྔ་རྗེས་སུ་བཏོན་ཡོད”ཅེས་བོད་ལྗོངས་དཀར་གཙང་ནས་ཀྱི་བཟའ་བཅའ་ཚན་རྩལ་གསར་སྤེལ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བས་བཤད།

ཁེ་ལས་ཀྱིས་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་ཐད་མ་དངུལ་གཏོང་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བའི་ཁར་སྲིད་གཞུང་གིས་ཀྱང་རང་འགུལ་ངང་མཐུན་སྦྱོར་དང་མཚམས་སྦྱོར་སྦྲེལ་མཐུད་བྱས་ཏེ། སྲིད་གཞུང་དང་། ཁེ་ལས། ཞིབ་འཇུག་ཀུང་སི་བཅས་ཕྱོགས་གསུམ་པོའི་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རོགས་བྱས་ཡོད། གྲངས་གཞི་ལས་མངོན་པར། མིག་སྔར་ས་གནས་དེ་གར་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་ཚན་རྩལ་རྣམ་གྲངས་5ཡོད་པར་ཁྱོན་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་800ལྷག་ཙམ་བཏང་ཡོད།

2024ལོའི་ཟླ་10པར། རྒྱལ་རྩེས་གཞིས་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་ཚོང་འགུགས་མ་འདྲེན་འོས་སྦྱོར་ཚོགས་འདུ་གཉེར་འགན་འཁུར་བ་མ་ཟད། “གཞིས་རྩེ་རྒྱལ་རྩེའི་ནས་ཀྱི་ཞིམ་ཟས”བྱེད་སྒོ་རབ་དང་རིམ་པ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་སྤེལ་ཏེ། ཧྲང་ཧའེ་ཡི་སྟོན་དུས་ཀྱི་ཉོ་སྒྲུབ་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་སྒོར་མཉམ་འདྲེས་བྱས་ཐོག ཡུལ་སྐོར་སྤྲོ་གསེང་དང་བདེ་ཐང་ལུས་གསོ་སོགས་འཛད་སྤྱོད་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་ཡང་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་ནས་ཀྱི་ཞིམ་ཟས་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་། བྲོ་བ་མྱོང་བ། བྲིན་ཚོང་སོགས་ཀྱི་དྲ་ཐོག་དང་དྲ་ཕྱིའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བར་ཁྲོམ་རར་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད།

མ་འོངས་མདུན་ལམ་ལ་འོད་སྟོང་འཕྲོ་བ།

“མིག་སྔར་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཁྲོམ་རར་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་བར་གྲུབ་འབྲས་ངེས་ཅན་ཐོབ་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་ཞིབ་ལས་ཅན་གྱི་འདེབས་འཛུགས་ཆུ་ཚད་མཐོ་པོ་མེད་པ་དང་ལས་སྣོན་ཞིབ་ཚགས་ཀྱི་ཐོན་ནུས་ཞན་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་འཕྲད་པར་སླད་ཕྱིན་མ་བཅོས་རྒྱུ་ཆ་དང་ཐོན་རྫས་སོགས་གསར་གཏོད་ཡོང་བར་མུ་མཐུད་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀྱི་འདུག”ཅེས་ལྷུན་གྲུབ་ཚེ་རིང་གིས་བཤད།

ལྷུན་གྲུབ་ཚེ་རིང་གིས་མིག་སྔར་རྫོང་ཡོངས་ཀྱིས་མུའུ་ཁྲི་5ཟིན་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ལྗང་མདོག་མ་བཅོས་རྒྱུ་ཆའི་ནས་ཀྱི་ཐོན་སྐྱེད་རྟེན་གཞི་སྐྲུན་བཞིན་ཡོད། སླད་ཕྱིན་གྲངས་གཞི་ཆེན་པོའི་དབྱེ་ཞིབ་སོགས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ལ་སྔར་བས་བརྟེན་ཏེ། གྲངས་གཞི་སྔོག་འདོན་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས་ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཀྱི་སྤུས་འབྲས་ལེགས་གཉེར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད།

“མིག་སྔར་ས་གནས་དེ་གའི་མཉམ་ལས་ཁང་ཁག་གཅིག་གིས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རྨོ་འདེབས་དང་། གཡོག་བྱེད། བརྔ་བསྡུ། ཕྱིར་ཚོང་བཅས་ལ་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཏེ་འཁོར་འབྲེལ་ཧྲིལ་པོའི་ཞབས་འདེགས་ཞུ་གི་ཡོད། ང་ཚོས་ནས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་ཁེ་ལས་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་དགོས་མཁོར་གཞིགས་ནས་མཐུན་སྦྱོར་དང་ཞབས་འདེགས་ཡག་པོ་ཞུ་གི་ཡིན”ཞེས་ལྕང་ར་ཤང་གི་ཤང་ཀྲང་པ་དོན་གྱིས་བཤད།

“ང་ཚོས་ཐོན་ལས་འཁོར་འབྲེལ་དེ་ཐོན་ལས་ཕྱི་མར་རྒྱ་བསྐྱེད་རྒྱུར་གང་མགྱོགས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་གྲང་ཕྲེང་ཟོག་འགྲུལ་དང་དྲ་ཐོག་ཚོང་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་གི་ཡིན”ཞེས་ཁྲེན་ཧའོ་ཡིས་བཤད་པ་དང་། ཁོང་གིས་དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ནས་ལས་སྣོན་གྱི་ཞོར་ཐོན་དངོས་རྫས་ཕྱོགས་བསྡུས་བེད་སྤྱོད་གཏིང་ཟབ་བྱས་ཏེ། ཕུབ་མ་དང་སོག་མ་སོགས་གཟན་ཆག་དང་སྐྱེ་ལྡན་ལུད་ལས་སྣོན་བྱ་རྒྱུ་འཚོལ་ཞིབ་དང་ཐོན་ཁུངས་འཁོར་རྒྱུག་བེད་སྤྱོད་ཐུབ་པར་བྱས་ནས་ཐོན་ལས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་། དམངས་འཚོ། སྐྱེ་ཁམས་བཅས་ཀྱི་ཕན་འབྲས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད།

ས་གནས་དེ་གའི་ཁེ་ལས་མང་པོ་ཞིག་གིས་གསར་འགོད་པར་མ་དངུལ་མང་དུ་དང་ཐོན་སྐྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་འདོད་ཡོད་པའི་བསམ་ཚུལ་བརྗོད་ཅིང་། བོད་ལྗོངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་ཞིང་ལས་ཚན་རྩལ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་ཏུང་ཧྲི་ཀྲང་ཀུའོ་ཝུན་ཧུང་གིས“ཀུང་སིས་སང་ལོར་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་1200བཏང་ནས་མེན་པའོ་ཡི་ཐོན་སྐྱེད་བརྒྱུད་རིམ་གཏོད་རྒྱུ་མ་ཟད། ལྷ་སར་མེན་པའོ་ཚོང་ཁང་ཡང་བཙུགས་ཏེ། སྔོན་སྦྱོར་ནས་ཕྱེ་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་མེན་པའོ་ཁྲོམ་རར་མུ་མཐུད་ཁྱབ་གདལ་ཧུར་ཐག་གཏོང་གི་ཡིན”ཞེས་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོས་བཤད།

(ཚེ་བརྟན་སྒྲོལ་དཀར་དང་དབང་སྒྲོན་སྐྱིད་ཀྱིས་སྒྱུར་ཞུས་བྱས)